DLSS nedir? Son vakit ismini sık sık duymaya başladığımız bu neden ile grafik teknolojileri bir adım daha ileri gidiyor. Biz de sizler için DLSS teknolojisi nelerdir mevzusu ile alakalı ayrıntılı bir içerik yapmaya karar verdik. Bu içeriğin sonunda suni zekadan güç alan DLSS ile alakalı kafanızda soru işareti kalmayacağını umuyoruz.
Son birkaç yılda oyun grafiklerinde eşi benzeri olmayan gelişmeler görüyoruz. Tarihte görülmemiş gerçeklikte grafiklere haiz bu yapımlar vasıtası ile oyun deneyiminin de epey keyifli hale geldiğini söylemek mümkün. Tabii ki bu artışı elde eden birçok neden var. Şüphesiz ki DLSS de bu unsurlardan biri olarak karşımıza çıkıyor.
Derin öğrenme kullanarak grafik kalitesindeki artışa rağmak donanım performansını yükselten DLSS geniş bir perspektiften bakıldığında oldukça yeni bir teknoloji gibi gözüküyor. Bu nedenle gelecek dönemde bu teknolojinin daha da gelişmesinin olası olduğunu belirtmekte yarar var. Hal böyleyken günümüzde bile etkin sonuçlar elde etmesi ne kadar çarpıcı bir teknoloji olduğunun mühim göstergelerinden.
Bu içeriğimizde DLSS nelerdir sorusuna ayrıca iyi mi çalışır ve geçmişten beri ne gibi değişikliklere uğramıştır sorusuna da cevap verdik. Ayrıca günümüzde DLSS destekleyen monitör kartları ve oyunların listesini de sizlerle paylaştık. Şimdi sözü uzatmadan DLSS nelerdir sorusunun yanıtı ile içeriğimize başlayalım.
İçindekiler
DLSS Nedir?
Nvidia tarafınca tasarlanan DLSS ya da Deep Learning Super Sampling (Türkçesi Derin Öğrenme Destekli Süper Örnekleme) teknolojisi, suni zekayı kullanarak donanım performansında artış elde eden bir teknolojidir. Bir video render yöntemi olan DLSS, düşük çözünürlüğünde olan kareleri derin öğrenme teknolojisi ile destekleyerek daha yüksek çözünürlüğünde olan bir grafiğe dönüştürür.
Konuyla alakalı somut bir misal vermek anlama mevzusu ile alakalı yardımcı olacaktır. Örneğin, FHD yani 1080p HD çözünürlükte bir oyunu ele alalım. Render çözünürlüğü 1080p HD olsa da DLSS teknolojisi ile bu karelerin çıktısını 4K olarak almak mümkündür. 1080p HD ile oldukça daha basit işlenebilir hale gelen kareler vasıtası ile donanım performansında da kayda kıymet bir hızlanma görmek mümkündür. Özetle, 1080p HD çözünürlükteki oyunu işleyerek 4K imaj elde edilir.
İçeriğimizin sonraki bölümlerinde değineceğimiz konulardan biri olan tarihçeye kısaca bakmak gerek görülürse günümüzde DLSS 2 teknolojisinden istifade etmek mümkün. Geçmiş dönemde ise DLSS 1.0 teknolojisi oyunculara sunuluyordu. Ancak gelecek aylarda DLSS 3 teknolojisi de oyuncuların takdirine sunulacak. İlk sürümünde grafik mevzusu ile alakalı birtakım negatif etkilere neden olsa da vakit içerisinde bu etkilerin ortadan kalktığını söylemek mümkün. Özellikle DLSS 3 ile sonuçlar oldukça daha çarpıcı olacak gibi gözüküyor. Bu teknolojinin tanıtım videosunu seyretmek için:
Videoda da görüldüğü suretiyle DLSS 3 teknolojisi ile gözle görülür rastgele bir grafik kaybı mevzubahis değil. Buna rağmak FPS mevzusu ile alakalı iki katından yüksek bir üstünlük DLSS 3 teknolojisinde yer alıyor. Tabii ki videoda RTX teknolojisinin de varlığını görmek mümkün. Bu sayede ikinci imaj oldukça daha realist gözüküyor. Yine de bu gerçekçiliğe rağmak 65 FPS’e karşı 135 FPS gibi bir kıymet ile oyun oynamak mümkün.
Daha ilkin de belirttiğimiz gibi DLSS teknolojisi Nvidia tarafınca tasarlanan bir teknoloji. Ancak piyasada monitör kartı üreten tek firma bildiğiniz suretiyle Nvidia değil. Bu nedenle DLSS teknolojisinin birtakım rakipleri de mevcut. Şimdi bu rakiplere bir göz atalım.
Rakipleri Nelerdir?
Nvidia tarafınca tasarlanan DLSS teknolojisinin en büyük rakibinin sahibi tahmin edebileceğiniz suretiyle AMD. FidelityFX Super Resolution adlı bir teknoloji ile DLSS’e rakip olan AMD şimdilik Nvidia’nın en büyük rakibi gibi gözüküyor. Ancak bu rekabete rağmak Nvidia’nın bir adım daha önde olduğunu söylemek mümkün.
AMD ile rekabette Nvidia’nın önde olma sebebi ise derin öğrenme teknolojisinden faydalanıyor olması. FSR teknolojisi de hemen hemen aynı işlemleri yapsa da Nvidia’nın suni zeka desteği şimdilik daha ileride olmasını sağlıyor.
Buna ayrıca piyasadaki daha azca sayıda oyunun FSR desteği olduğunun da altını çizmek gerek. Ancak Nvidia GeForce 10 serisinden birtakım monitör kartları bile FSR desteği bulunduruyor. DLSS’te ise sadece RTX monitör kartlarının yardımcı sağladığını belirtelim. Ayrıca Xbox ve PlayStation’da FSR desteğinin olduğunu belirtelim.
Ayrıca DLSS teknolojisinin tek rakibi AMD değil. Yakın zamanda Intel’in de bu hususta birtakım çalışmalar içerisinde olduğu ortaya çıktı. Intel XeSS yani Xe Super Sampling adlı teknoloji ile Nvidia ve AMD’ye de bir rakip geldiğini söylemek mümkün. Intel Arc Alchemist monitör kartlarında desteklenen bu teknoloji ise makine öğrenmesi kullanarak performansı artırıyor. Ayrıca AMDR RX 6000, Nvidia RTX 30xx ve 20xx serisi ile GTX 10xx serisi de XeSS teknolojisini destekliyor.
Daha ilkin de belirttiğimiz gibi bu teknoloji hemen hemen oldukça yeni. Bu nedenle şu anda ortaya çıkan çalışmalar arasında mühim bir ayrım bulunması oldukça normal. Ancak vakit ilerledikçe bütün şirketlerin bu teknolojiyi geliştirmeye devam edeceğini söylemekle yanılmayacağımızı düşünüyoruz. Bu nedenle DLSS’in şu anda mevcud başarısı gelecekte daha çetin bir rekabetin ortaya çıkmasını sağlayabilir.
DLSS Nasıl Çalışır?
Bu teknoloji ile alakalı dört gözle beklenen bir öbür soru ise DLSS iyi mi çalışır oluyor. Her ne kadar daha ilkin değinmiş olsak da birazcık daha ayrıntılı anlatmakta yarar var. DLSS teknolojisi, bir oyunu düşük çözünürlükte işlerken yüksek çözünürlüğünde olan bir görüntünün ortaya çıkmasını sağlıyor. Örneğin, 1440p olarak işlediği bir görüntünün oyuncuya sunulmasını 4K olarak gerçekleştiriyor.
Bu teknolojinin gerçekleşmesini elde eden birtakım efektler mevcut. Bunların arasında kenar yumuşatma (anti-aliasing) ve keskinlik ayarları yer alıyor. Buna ayrıca derin öğrenme desteği yani suni zeka da DLSS teknolojisi için mühim unsurlardan birisi.
Kısaca DLSS teknolojisi, ana görüntüden yani oyundan birkaç px alıyor. Daha sonra süper örnekleme teknolojisini kullanarak bu pikseller ile ahenkli binlerce yeni imaj oluşturuyor. Daha sonra süper bilgisayar vasıtasıyla en kusursuz olanları seçiliyor.
Ardından bu sahneler ile daha yüksek çözünürlüğünde olan yeni bir imaj oluşturuyor. Böylece düşük çözünürlüğünde olan kaynaktan alınan piksellerin sayısı artıyor ve yeni yüksek çözünürlüğünde olan çıktı oyuncuya sunuluyor. Ancak DLSS 3 teknolojisinde bu durumun birazcık daha değişim gösterdiğini belirtmekte yarar var. Çünkü DLSS 3 ile beraber “Optical Multi Frame Generation” (optik çoklu kare üretimi) teknolojisi de sürece dahil oluyor.
Bu teknoloji ile sadece px değil görülmemiş kareler oluşturuluyor. Buna ayrıca Nvidia Ada Lovelace mimarisinde bulunan yeni “Optical Flow Accelerator” (optik akış hızlandırıcı) da iki görüntüyü çözümleme ederek geleneksel hareket vektörü tarafınca modellenmeyen nesneler için verileri hesaplıyor. Böylece hem performans artıyor hem de görüntüde oluşabilecek sorunlar ortadan kalkıyor. Konuyla alakalı daha ayrıntılı malumat için Nvidia’nın paylaşmış olduğu bülteni inceleyebilirsiniz.
Nvidia bu teknolojiyi başlarda her oyun için değişik bir suni zeka eğiterek gerçekleştirmekteydi. Ancak daha sonra genel bir çözüm ile bunun üstesinden geldi. Tabii ki bu hususta daha oldukça malumat için DLSS teknolojisinin tarihçesine göz atmak gerek.
DLSS Tarihçesi
2019 senesinde kullanıcılar ile buluşan DLSS teknolojisi her ne kadar büyüleyici olsa da başlarda birtakım pürüzlere sahipti. Çünkü DLSS 1.0 versiyonu oyunlarda FPS artırsa da imaj kalitesinde bir düşüşe neden oluyordu. Daha ilkin de bahsetmiş olduğumuz gibi bu teknoloji düşük çözünürlüğü “upscale” yani yükseltme yoluyla daha yüksek çözünürlüğe dönüştürmekte. Bu nedenle birtakım görüntülerin bulanık ve yeteri kadar ayrıntılı olmaması oyunculardan reaksiyon toplamıştı.
Ancak DLSS 2.0 teknolojisi ile bu durumun tamamiyle değiştiğini söylemek asla de abartı olmayacaktır. Çünkü bu teknoloji ile DLSS 1.0’den iki kata kadar süratli bir geliştirme gündeme geldi. Üstelik üst üste gelen güncellemeler ile DLSS 2 teknolojisi daha da büyük beğeni toplamaya başlamıştı. Ayrıca DLSS destekleyen onlarca oyunun sayısının her geçen gün daha da artması dikkat çeken bir öbür neden olmuştu.
Konuyla alakalı en yeni güncelleme ise 2022 yılının eylül ayında duyuruldu. Nvidia’nın geliştirdiği DLSS 3 teknolojisinin daha da gelişmiş sahneler sunmuş olduğu ve FPS mevzusu ile alakalı da oldukça daha etkin olduğu dile getirildi. İçeriğimizin önceki kısmında Microsoft Flight Simulator örneğinden bahsetmiştik. Şirketin paylaşmış olduğu öbür bir video ise Marvel’s Spider-Man Remastered PC oyununu ele alıyor. Bu oyunda da birtakım zamanlar neredeyse iki kat yüksek FPS görmek mümkün:
DLSS Destekleyen Oyunlar
DLSS teknolojisini destekleyen oyunlar sıralamasında bütün yapımlara yer vermesek de maksimum dikkat çekenleri sizler için derledik. Aşağıdaki listeden dilediğiniz oyunun DLSS teknolojisini destekleyip desteklemediğini öğrenebilirsiniz. Ayrıca Nvidia’nın hazırladığı listeden DLSS destekleyen öbür oyunları ve programları da görebilirsiniz.
Oyunlar
| Alan Wake Remastered | Death Stranding | Hogwarts Legacy | NARAKA: BLADEPOINT | Necromunda: Hired Gun |
| Anatomy Of Fear | Deliver Us The Moon | Horizon Zero Dawn Complete Edition | Nine To Five | Supraland |
| A Plague Tale: Requiem | Diablo II: Resurrected | Hot Wheels Unleashed | Nioh 2 The Complete Edition | The Witcher 3: Wild Hunt |
| Apocalypse: 2.0 Edition | DiRT 5 | ICARUS | No Man’s Sky | Sword and Fairy 7 |
| Aron’s Adventure | DOOM Eternal | INDUSTRIA | Microsoft Flight Simulator | System Shock Demo |
| Assetto Corsa Competizione | Edge of Eternity | Iron Conflict | Midnight Ghost Hunt | The Ascent |
| AWAY: The Survival Series | Enlisted | Jurassic World Evolution 2 | Marvel’s Spider-Man Remastered | The Elder Scrolls Online |
| Back 4 Blood | Escape From Naraka | Justice | Kena: Bridge of Spirits | The Fabled Woods |
| Baldur’s Gate 3 | Everspace 2 | Last Hope on Earth | Observer: System Redux | The Medium |
| Battlefield (2042 ve V) | Exit From | LEGO Builder’s Journey | Outriders | Portal with RTX |
| Beyond Enemy Lines 2 | F1 (2020, 2021 ve 2022) | Life Is Strange: True Colors | Quake II RTX | The Persistence |
| BIOHAZARD VILLAGE Z Version | Far Cry 6 | Loverowind | Ready or Not | The Riftbreaker (ve Prologue) |
| Bright Memory ( ve Infinite) | Fall Balance Ball | Marvel’s Avengers | RAZE 2070 | To Hell With It |
| Call of Duty (BO: Cold War, Modern Warfare, Vanguard ve Warzone) | The Lord of the Rings: Gollum | Marvel’s Guardians of the Galaxy | Rise of the Tomb Raider | Tom Clancy’s Rainbow Six Siege |
| Chivalry 2 | Farming Simulator 22 | Metro Exodus PC Enhanced Edition | Ring of Elysium | War Thunder |
| Chorus | Fortnite | Minecraft with RTX | Resident Evil Village | Unknown Woods |
| Wolfenstein: Youngblood | Final Fantasy XV | Forza Horizon 5 | GTA Trilogy – The Definitive Edition | Rust |
| Control | Frozenheim | Ghostrunner | Rune II | Watch Dogs: Legion |
| Crysis Remastered Trilogy | Cyberpunk 2077 | Mount & Blade II: Bannerlord | Shadow of the Tomb Raider | World of Warcraft: Shadowlands |
Ekran Kartları
Tabii ki oyunların yanı sıra birtakım monitör kartları da Nvidia’nın DLSS teknolojisini desteklemektedir. Ancak FSR’ın aksine oldukça muhtelif monitör kartlarının bu teknolojiyi desteklediğini söylemek maalesef olası değil. Çünkü sadece RTX destekli monitör kartlarında DLSS özelliği bulunuyor. Fakat GTX serilerinde maalesef DLSS teknolojisini kullanabilmek olası değil. DLSS destekleyen monitör kartları ise şu şekilde:
- GeForce RTX 2060, 2070 ve 2080 serilerindeki bütün kartlar
- Titan RTX
- GeForce RTX 3060, 3070, 3080 ve 3090 serilerindeki bütün kartlar
- Yeni tanıtılan Nvidia RTX 4090 ve 4080 modelleri de DLSS teknolojisini destekliyor.
DLSS Nedir: Genel Değerlendirme
Bu içeriğimizde Nvidia’nın beğeni toplayan DLSS teknolojisi nelerdir sorusunun cevabını sizlerle paylaştık. Kısaca özetlemek gerek görülürse DLSS teknolojisi, düşük çözünürlüğünde olan bir oyunun grafiğini suni zeka sayesinde daha yüksek çözünürlüğünde olan hale getirir. Bu yüksek çözünürlüğünde olan versiyonu oyuncuya sunarken işlemleri düşük çözünürlük üstünden gerçekleştirir. Böylece hem daha yüksek performans hem de daha etkin grafikleri oyunculara sunar.
Günümüzde birçok oyunda DLSS desteği bulunmaktadır ve bu sayının her geçen gün artacağı düşünülmektedir. Eğer RTX destekli bir monitör kartınız var ise bu teknolojiyi kullanmanızı öneri ediyoruz. Peki siz DLSS teknolojisi ile alakalı ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi aşağıda bulunan yorumlar kısmından bizimle paylaşmayı unutmayın!