Jitter Nedir?

Teknoloji, yaşamımıza iyice entegre olmuş durumdadır. Bu da kullananların bir çok işini web vasıtasıyla gerçekleştirmesine niçin olmaktadır. Kullanıcılar, internet bağlantısı esnasında birtakım durumlarda ağ sorunlarıyla karşılaşmaktadır. Bu ağ sorunlarının bir çok sebebi olmaktadır. Jitter de bunlardan birisidir. Peki jitter tam anlamıyla nedir?

İnternet üstünden oyun oynayan kişiler, oyun tecrübesi sırasında, bilhassa de gösterim akışında ağ sorunlarıyla karşılaşmaktadır. Bu da gösterim akışındaki görüntüde düzensizliklere niçin olmaktadır. Bunun yanısıra bir görüntülü müzakere esnasında da jitter problem yaratabilmektedir.

Aynı zamanda telefon görüşmesi esnasında da hattın bir anda kesilmesi ya da sesin kesilmesi gibi sorunlarda jitter’dan kaynaklanabilmektedir. Biz de bu yazımızda jitter nelerdir sorusunun cevabını vererek kullananların bu biçim problemleri niçin yaşadıkları ve iyi mi çözecekleri konusu ile alakalı destek olmaya çalışacağız.

Jitter Nedir?

Temel olarak, web üstünden metin, ses, görsel ve video gibi içerikler gönderdiğinizde, bu bilgiler veri paketleri vasıtasıyla iletilir. Görüntünüz ya da sesiniz bu paketlerden binlercesine bölünür. Ardından bu imaj ve ses, web üstünden sunuculara gönderilir ve hedef noktasına ulaştığında tekrar birleştirilir.

Veri paketleri sıklıkla muayyen bir müddet süresince derli toplu aralıklarla gönderilir. Bu veri paketleriniz ağ bağlantınız üstünden gönderilirken ise birtakım durumlarda dalgalanmalar ve gecikmeler meydana gelir. Bu da jitter olarak adlandırılır. Bu ağ problemi ise gecikmeli ses ve videoya niçin olur. Jitter problemininin sebebi ise ağ tıkanıklığı ya da rota değişiklikleriyle ilgilidir.

Bir öbür anlamıyla jitter, yüksek frekanslı sinyallerdeki sapma ya da yer değiştirmedir. Jitter, sunucudaki işlemcinin amacı doğrultusunda çalışmasını etkilemektedir. Ses ve videodaki problemlerin yanı sıra jitter’da veri kaybolması da yaşanır.

Böylelikle jitter nelerdir sorusunun cevabını verdik. Jitter, ağ bağlantısında sapmalara ve sorunlara yol açmış olduğu için bazen gecikmeyle karıştırılmaktadır. Bu nedenle jitter ile rötar arasındaki farkı açıklamamız faydalı olacaktır.

Jitter ve Gecikme Arasındaki Fark Nedir?

Bazen kullanıcılar jitter ile gecikmeyi aynı olarak düşünmektedir. Ancak bu ikisi birbirinden farklıdır. Jitter, bir veri paketinin ağ üstünden ilerlemesini için geçen süredeki değişikliği anlatım etmektedir. Veri paketleri, sıklıkla ağ tıkanıklığından kaynaklı alıcıya giderken duraklar. Bunun kararında da aramada dalgalı sesler ve videolarda pikselli sahneler ortaya çıkar.

Gecikme ise bir veri paketinin ağ üstünde ilerlemesi için geçen süre olarak tanımlanabilir. Gecikme kararında mesajların tamamı yalnızca parça parça ya da kalitesiz biçimde değil amaçlanan süreden daha geç gelmektedir. Bir aramada rötar yaşadığınızda ses daha geç gelecektir ya da seste bir yankı oluşacaktır. Kişiler, arama esnasında konuşmayı bıraksalar da sesleri gelmeye devam edecektir.

Jitter ise rötar süresini değiştirir. Bunun kararı da gecikmedeki sorunlardan daha büyük hale gelir. Gecikmelerde ses er ya da geç karşı tarafa ulaşır. Ancak jitter’da bu ses tamamiyle kesilir. Dolayısıyla jitter, gecikmeden çok daha büyük bir sorundur ve daha fazla can sıkıcıdır.

Jitter Belirtileri Nelerdir?

Yazımızda jitter nelerdir sorusuna jitter emareleri ile alakalı izahat yaparak da cevap vermek istedik. Sesli ya da görüntülü konferans esnasında iletim gecikmesi meydana geldiği vakit bu gecikmenin bir jitter’dan kaynaklı bulunduğunu anlayabilirsiniz. Bunun kararında ise seste yankılar, kesintiler ya da sesin alıcıya geç gitmesi gibi problemler oluşmaya başlar.

Örneğin söylemiş olduğunuz bir laf karşı tarafa birkaç saniye daha geç gitmektedir. Bu problem maksimum haber yayınlarındaki canlı linklerde meydana gelmektedir. Sunucunun sordurulduğu bir sual öbür şehirden irtibat kuran spikere birkaç saniye geç ulaşır. Bu nedenle spiker, sorulan suali daha geç yanıtlamış olur.

Bağlantılar esnasında ses kesilmesi problemi da öbür türlü kendisini göstermektedir. Örneğin bir şahıs muntazam ve makul bir hızda cümle kurar. Ancak kişinin bu cümlesi karşı tarafa daha yavaş ve kesik bir halde ulaşır. Bu durum, kişinin ses tonunu da değiştirir. Jitter’dan kaynaklı daha fazla robotumsu bir ses oluşur.

Jitter’ın yol açmış olduğu yankı ise değişik şekillerde karşınıza çıkmaktadır. Bu yankının en yaygın belirtisi, arayan kişinin kendi sesini işitmesi şeklindedir. Bu da kafa karışıklığına niçin olmaktadır. Ayrıca bu yankı sebebiyle çağrıda iki şahıs değil de üç şahıs konuşuyormuş hissi ortaya çıkar.

Jitter’ın emarelerinden bir öteki de videolarda yaşanmış olan kesintiler ve değişikliklerdir. Görüntülü bir konferans esnasında jitter meydana geldiği vakit video daha azca netlikte görünecektir. Aynı zamanda bu görüntünün px kalitesi de değişmiş olacaktır.

Jitter Değeri Ne Olmalıdır?

Yazımızda jitter nelerdir sorusunu jitter’ın hangi değerde olması icap ettiğini açıklayarak da yanıtlamak istedik. Belli bir jitter düzeyi, linklerde problem yaratmamaktadır. Ancak jitter değeri, standart değerinden değişik olduğunda bununla alakalı belli düzenlemeler yapmak gerekir.

Jitter, milisaniye cinsinden ölçülmektedir. İdeal bir jitter ise 30 ms ve altında kalmalıdır. 30 ms’den yüksek olan bir jitter, iyi bir linke haiz olmadığını göstermektedir. 30 ms’den yukarıda olan jitter, ses ve video standardını bozmaya başlamaktadır.

Jitter kıymeti yüksek olduğunda bu durumdan maksimum görsel efektlerinin yoğun olduğu web aktiviteleri etkilenmektedir. Video görüşmeleri, çevrimiçi oyunlar, Netflix gibi film platformları, jitter değerinin yüksek olduğu için maksimum etkilenen alanlarıdır.

Jitter değerinin %1’in altında olması ve ağ gecikmesinin de 150 ms’yi geçmemesi en en makul olanıdır. Ancak fiber olmayan altyapılarda bu kıymet pek olası olmamaktadır. ADSL internetinin maksimum 5 ms değerinde olması gereklidir. VDSL altyapısında ise bu kıymet maksimum 3 ms’de olmalıdır. Bu kıymet arttıkça web bağlantısında da o denli sıkıntı yaşayacağınız anlamına gelir.

Jitter Değeri Nasıl Ölçülür?

Yazımızda jitter değerinin iyi mi olması gerektiğiyle alakalı de izahat yapmış olduk. Şimdi ise jitter kıymetini iyi mi ölçeceğinizle alakalı malumat vermemiz iyi olacaktır. Eğer yukarıda anlattığımız jitter emarelerini web bağlantınızda görüyorsanız, jitter kıymetini ölçmeniz faydalı olacaktır.

Jitterı, yani titreşimi ölçmenin en basit yolu bant genişliğinizi ölçmekten geçmektedir. Bant genişliği testi, web bağlantınızın yükleme ve indirme hızlarını, vibrasyon sürelerini ve ağınızın genel kapasitesini ölçmektedir. Bu hızlar, kilobit/saniye (Kbps) ya da megabit (Mbps) olarak ölçülmektedir.

Bant genişliği testleri, test esnasında web trafiği, dosya boyutları, veri hatlarındaki pürüzler ve sunucudaki yük talebinden mühim seviyede etkilenmektedir. Bu nedenle kullanıcıların, en doğru kararı vermesi için bant genişliği testini birkaç kez gerçekleştirmeleri faydalı olacaktır.

Yeni bir router (yönlendirici) satın aldığınızda ya da internetinizin niçin yavaş bulunduğunu öğrenmek istediğinizde, web sağlayıcınız, bant genişliği testi yapmanızı isteyecektir. Bunun yanısıra web üstünde de hız ve nitelik testi yapan siteler ya da uygulamalar yer almaktadır. Bu uygulamalar vasıtası ile de jitter kıymetinizi öğrenmiş olursunuz. Ancak yararlandığınız programın güvenilir olduğu için emin olmanız gereklidir.

Jitter kıymetini ölçmenin bir öbür yolu da bu kıymeti manuel olarak hesaplamaktır. Bunun için veri paketlerinin gidiş-dönüş sürelerini hesaplamanız gerekecektir. Dolayısıyla bu işlemler birazcık zahmetli olacaktır. Bu nedenle çevrimiçi jitter testi en süratli kararı verecektir.

Jitter Değerinin Artmasının Nedenleri Nelerdir?

Jitter değerinin artmasına yol açan bir çok faktör yer almaktadır. Bunlardan en yaygın olanı ise kablosuz ağ sorunlarıdır. Kötü ağ performansını tetikleyen birtakım durumlar laf konusudur. Yönlendirici ve modem, kablosuz ağ irtibat problemlerini maksimum etkileyen ağ donanımlarıdır. Yönlendirici ve modem, jitter kıymetini artırıp web standardını düşürmektedir.

Jitter’a yol açan etmenin kablosuz ağ bağlantısı olmadığından eminseniz iletişim yazılımınızdan şüphelenebilirsiniz. Bütün platformlar HD ses ve video için tasarlanmamıştır. Dolayısıyla daha eski bir program kullanıyorsanız jitter değerinin yükselme ihtimali var olacaktır.

Ağ tıkanıklığı da jitter kıymetini artıran bir öbür etkendir. Kullanmakta olduğunuz modem ve router kaynaklı Wi-Fi kablosuz ağında, kullandığınız platformda ya da web servis sağlayıcınızda rastgele bir problem olmasa bile ağ tıkanıklığı meydana gelebilir. Ağınızdaki tıkanıklık ise jitter kıymetini artırmaktadır.

Çok fazla aygıt bağlı olduğunda ağınızın yavaşladığını görme ihtimaliniz vardır. Bu çoklu bağlantı, ağ bağlantısını yavaşlatarak jitter, rötar ve öbür davet kalitesi problemlerine niçin olur. Ağlara bağlı olan cihazların artması, belli saatlerde alakalı platformlarda yavaşlığa da niçin olmaktadır.

İnternet servis sağlayıcısı ve kullandığınız platform da jitter kıymetini artırmaktadır. Eğer modem ve yönlendiricide problem yoksa aslolan sorun, web servis sağlayıcısı olabilir. Diğer yandan, kullandığınız platform da jitter değerine tesir etmektedir. Örneğin canlı müzakere yapmış olduğunuz platformun kendisinde oluşan sorun, jitter kıymetini de artırmaktadır.

Jitter Değeri Nasıl Düşürülür?

Ağ irtibat problemlerinden biri olan jitterin niçin arttığını açıklamış olduk. Kullanıcılar jitter değerlerinin arttığından emin olduktan sonra bu kıymeti iyi mi düşüreceklerini merak edebilir. Şimdi jitter kıymetini iyi mi düşüreceğinizle alakalı malumat vermeye başlayalım.

Bağlantı Kalitesini Test Edin

Zayıf web bağlantısı, jitter sorunlarının başlangıcında gelmektedir. Cihazınızın bağlantısında bir problem gördüyseniz web sağlayıcınızla iletişime geçmeniz faydalı olacaktır. Bu iletişim sonra web sağlayıcınız, uzaktan müdahale ile jitter sorununu ortadan kaldıracaktır. Bazı durumlarda ise web sağlayıcınız, planınızı yükseltmenizi önerebilir.

Başka bir jitter düşürme tekniği ise ağ bağlantınızı denetlemek olacaktır. Bu test, bant genişliğinize, ağ kapasitenize, irtibat noktalarınıza ve emniyet duvarı kurallarınıza bakar. Ağ irtibat testi bittiğinde ise jitter kıymetini düşürme ihtimaliniz artacaktır.

İnternete Ethernet Kablosu ile Bağlanın

Dizüstü bilgisayardan ziyade masaüstü bilgisayara sahipseniz, bir Ethernet kablosunu denemeniz faydalı olacaktır. Ethernet kablosu modeminizi, yönlendiricinizi, bilgisayarınızı ve internetle ahenkli öbür cihazları internete bağlamakla görevlidir. Ethernet kablosu, jitter yüksekliğine mani olmada olabildiğince iyidir. Ayrıca Ethernet kablosuyla daha süratli web tecrübesi yaşama ihtimaliniz de vardır.

Ethernet kablosuyla irtibat kurduktan sonra ağ bağlantınızda hala yüksek jitter ayrım ederseniz, yeni bir Ethernet kablosu almayı düşünebilirsiniz. Çünkü eski Ethernet kabloları da bağlantıyı yavaşlatmaktadır. Bu teknik daha çok, yönlendiricide ve kablosuz internette problem yaşadığınız vakit etkili olmaktadır.

Jitter Arabelleğini Kullanın

Jitter arabelleği, bir bağlantının alıcı uç noktasında bir VoIP sistemine kurulu olan cihazdır. Bu cihaz, gelen ses paketlerini geciktirir ve saklar. Bunun yanısıra ağ trafiğini alıcıya göndermeden ilkin 30 ile 200 milisaniye süresince arabelleğe alır. Jitter arabelleği vasıtası ile ses kalitesi artar, veri paketleri tekrar düzenlenir ve telefon görüşmeleri onarılır.

Güçlü bir Yönlendirici Kullanın

İyi bir yönlendirici kullanmak, jitter problemlerini ortadan kaldırmada destek olmaktadır. Çünkü yönlendiricide ağ trafiğinden çok ses trafiği ehemmiyet taşımaktadır. Dolayısıyla kullanım alanınız için İdeal yönlendiriciyi seçmeniz faydalı olacaktır.

Cihazınızın Bağlantı Frekansını Kontrol Edin

Bazı durumlarda problemin ana deposu internetinizden değil, cihazınızdan da kaynaklanmaktadır. Bu nedenle cihazınızın irtibat frekansını denetim etmeniz faydalı olacaktır. Standart bir frekans 2.4 GHz şeklindedir. Ancak telefonunuz bundan daha yüksekte çalışmaya uygunsa jitter problemi yaşayabilirsiniz. Telefonların bir çok 5 GHz frekansında çalışmaya müsaittir. Ancak bu da birtakım durumlarda jitter’a niçin olmaktadır.

2.4 GHz frekansı daha geniş bir alana sahiptir, yalnız yavaştır. 5 GHz frekansı ise daha dar bir alana sahiptir, yalnız hızlıdır. Kullanım alışkanlığınızı belirleme ederek sizin için İdeal frekansı kullanmanız işe yarayacaktır. Bunun kararında da jitter gibi muhtelif ağ problemleri yaşamanızı engellemiş olacaksınız.

Sizler için hazırladığımız jitter nelerdir rehberimiz burada sona eriyor. Sizler de jitter hakkındaki sual ve düşüncelerinizi aşağıdaki yorum bölümünden bizlerle paylaşmayı unutmayın.