NASA’nın Mars bulgu aracı Opportunity, Kızıl Gezegen’de önemli bir keşif yaptı. 2004’ten bu yana Kızıl Gezegen’de etken olan Opportunity, uzun bir süredir kenarında bulunmuş olduğu Endevaour kraterinin civarında su içeren kil mineralleri buldu.
Curiosity feza aracı, Mars’a indirilmiş olduğu Ağustos ayından bu yana yapmış olduğu keşiflerle Opportunity’yi neredeyse unutturmuştu. Ancak Mars’tan gelen yeni ve mühim kimyasal bulgular, bu sefer Opportunity’ye ait.
Opportunity (Fırsat), Ağustos 2011’de neredeyse 21 km’lik yolculuğunu tamamlayarak, Mars’ın dev Endevaour kraterinin kenarına ulaşmıştı. 2004 senesinde Mars’ın ekvator çizgisinin iki aşama güneyinde bulunan Meridiani Planum ovasına inen Curiosity, o günden bu yana yapmış olduğu keşiflerle Kızıl Gezegen’de bir zamanlar yüksek tuz ve asit içeren sıvı halde su olduğunu kanıtlamıştı. Curiosity’nin yazın Gale Krateri’nde keşfettiği antik dere yatağının sonrasında geçmişe ait sıvı su varlığı bir kez daha kesinleşmişti.
Opportunity, son olarak analizlerinde Endeavour kraterinin, su varlığında muhtelif kil minerallerine haiz olduğunu belirleme etti.
BU KEZ BULGULAR FARKLI
Opportunity ve ikizi olan Sprit, Ocak 2004’te Kızıl Gezegen’e iniş yapmıştı. Opportunity, 2010’da dönem dışı kalan Sprit ile yapmış olduğu keşiflerde, sıvı durumdaki suyun Mars’ın geçmişinde önemli bir yer edindiğini ortaya çıkarmış fakat yüksek derecede asidik olan suyun yaşama izin vermesinin düşük bir olasılık olduğu kabul edilmişti.
Ancak son olarak bulgular, normal bir su kimyasının Mars’ta var olduğuna işaret etti. Opportunity projesinde bulunan ABD’nin CornellÜniversitesi’nden Steve Squyres, San Francisco’da düzenlenen Amerikan Jeofizik Derneği konferansında, ‘kil minerallerinin bazılarının içebileceğimiz suyla oluşmuş olabileceğini’ anlatım etti.
MARS Yörünge Kaşifi (MRO) feza aracı, CRISM (Mars Kompakt Araştırma Görüntü Spektrometresi) cihazıyla, Endevaour kraterinin iç yapısını incelemiş ve geçmişte bulunan iki kil mineralinden farklı, daha oldukça kil minerali çeşidi olduğunu belirleme etmişti. Opportunity, bu bulguyu doğrulamış oldu.
Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanan araştırma hakkında yorumda bulunan Georgia Teknoloji Enstitüsü’nden James Wray, “Eğer Opportunity, küçük bir numune bularak yakından göz atabilirse, kayanın derin bir gölde mi, sığ bir gölette mi yoksa volkanik bir sistemde mi oluştuğunu anlayabiliriz” dedi.
NASA, Opportunity’ye kıyasla oldukça daha güçlü bir teknolojik donanıma haiz Curiosity’nin de Mars’taki mineraller ile ilgili kapsamlı malumat sunmasını umuyor.