Türkçe’de geçmiş vakit hikayesi olarak anlatılan Past Continuous Tense, “gidiyordum” “geliyordum” zamanlarının karşılığı olarak söyleyebiliriz. Şimdi gelin bu tarihi en uygun şekilde iyi mi anlayabiliriz ona bakalım.
Past Continuous Tense (I was going)
Past Continuous Tense, belli aniden veya küçük ve muayyen bir vakit diliminde yapıyor olduğumuz işleri anlatır. Önce Türkçe örnekleri verelim.
- Sen geldiği vakit uyuyordum.
- Kapı çaldığında yiyecek yiyordum.
- Dün bu saatlerde ders çalışıyordum.
- Dün 3 ile 5 arası alışveriş yapıyordum.
Şimdi gelin bunla ilgili cümleler kurmadan önce olumlu, olumsuz, sual ve wh sual kalıplarıyla cümle dizilişini ele alalım. Sonra daha ileri seviyelere geçeceğiz.
Past Continuous Tense Olumlu cümle yapısı
- I, He, She, It öznelerinden sonra was + Fiil(ing)
- They, We, You özneleri sonrası were + Fiil (ing )
Önce bunlarla alakalı çekimlemek maksadıyla, defterinize antreman yapınız. Örnek olarak biz bir tanesini yapalım. Fiil olarak okumak= to read seçiyoruz. Sizler minimum 5 eylem seçerek yeniden yapınız.
- I was reading ( Ben okuyordum)
- She/He/It was reading (O okuyordu)
- You were reading ( Sen/Siz okuyordunuz)
- We were reading ( Biz okuyorduk)
- They were reading (Onlar okuyorlardı)
Siz 5 fiili hem yazıp hemde sesli olarak çekimlemesini yapmalısınız.
Şimdi komplike müspet cümleler kuralım.
- It was raining last night. (Dün gece yağmur yağıyordu.)
- He was listening to Tarkan’s new album. (O Tarkan’ın yeni albümünü dinliyordu.)
- The thunder was scaring all of us. (Gök gürültüsü hepimizi korkutuyordu.
- We were watching the Beyaz Show. (Onlar Beyaz Şov uygulamasını izliyorlardı.)
Past Continuous Tense Olumsuz cümle yapısı
Şimdi Past Continuous Tense için negatif yapmayı deneyeceğiz. Bunun için yalnızca was/were sonrası not koymanız yeterli. Hatta özetlemek gerekirse wasn’t/weren’t şeklinde de yazabiliriz. Anlam olarak ise müspet olarak gidiyordum cümlesi gitmiyordum olarak değişecektir. Şimdi gelin beraber negatif bir cümle çekimlemesi yapalım. Lütfen yazın ve yüksek sesle yeniden edin.
- I, He, She, It öznelerinden sonra was not (wasn’t) + Fiil(ing)
- They, We, You özneleri sonrası were not (weren’t+ Fiil (ing )
Fiil olarak okumak= to read yeniden seçiyoruz ve negatif olarak çekimliyoruz.. Sizler minimum 5 eylem seçerek yeniden yapınız.
- I wasn’t reading ( Ben okumuyordum)
- She/He/It was wasn’t reading (O okumuyordu)
- You weren’t reading ( Sen/Siz okumuyordunuz)
- We weren’t reading ( Biz okumuyorduk)
- They weren’t reading (Onlar okumuyorlardı)
Şimdi değişik fiilli cümleler kuralım.
- The doctor wasn’t whistling. (Hemşire ıslık çalmıyordu.)
- It wasn’t snowing. (Kar yağmıyordu.)
- My father wasn’t calling me during the training. (Babam eğitim sırasında beni aramıyordu.)
- I wasn’t sleeping. ( Ben uyumuyordum.)
Past Continuous Tense Soru cümle yapısı
Bu seferde sual yaparken yalnızca was/were başa getiriyoruz.
Anlam olarak ise gidiyordum cümlesi gidiyor muydum olarak değişecektir. Şimdi gelin beraber negatif bir cümle çekimlemesi yapalım. Lütfen yazın ve yüksek sesle yeniden edin.
- Was + I, He, She, It öznelerinden sonra + Fiil(ing)
- Were + They, We, You özneleri sonrası + Fiil (ing )
Fiil olarak okumak= to read yeniden seçiyoruz ve negatif olarak çekimliyoruz.. Sizler minimum 5 eylem seçerek yeniden yapınız.
- Was I reading ( Ben okuyor muydum?)
- Was She/He/It reading (O okuyor muydu?)
- You weren’t reading ( Sen/Siz okuyor muydunuz?)
- We weren’t reading ( Biz okuyor muyduk?)
- They weren’t reading (Onlar okuyorlar mıydı?)
En azca 5 fiili sizde buna göre çekimleyiniz ki aklınızda kalabilsin.
- Was I carrying a bag? (Ben çanta taşıyor muydum?)
- Was she working at X Telecom? (O X Telekom’da mı çalışıyordu?)
- Were the Surian people migrating to Turkey? (Suriyeli insanoğlu Türkiye’ye göç ediyorlar mıydı?9
Past Continuous Tense hakkında olumlu, negatif ve sual yapıları aşağıdaki tablo da açıklayıcı olarak bakabilirisiniz.
|
(+) OLUMLU CÜMLE |
(-) OLUMSUZ CÜMLE |
(?) SORU CÜMLESİ |
|
I was playing (Oynuyordum) |
I wasn’t playing (Oynamıyordum) |
Was I playing? (Oynuyor muydum?) |
|
You were playing (Oynuyordun) |
You weren’t playing (Oynamıyordun) |
Were you playing? (Oynuyor muydun?) |
|
He was playing (Oynuyordu) |
He wasn’t playing (Oynamıyordu) |
Was he playing? (Oynuyor muydu?) |
|
She was playing (Oynuyordu) |
She wasn’t playing (Oynamıyordu) |
Was she playing? (Oynuyor muydu?) |
|
It was playing (Oynuyordu) |
It wasn’t playing (Oynamıyordu) |
Was it playing? (Oynuyor muydu?) |
|
We were playing (Oynuyorduk) |
We weren’t playing (Oynamıyorduk) |
Were we playing? (Oynuyor muyduk?) |
|
They were playing (Oynuyorlardı) |
They weren’t playing (Oynamıyorlardı) |
Were they playing? (Oynuyorlar mıydı?) |
Past Continuous Tense WH sual yapıları
Who/Where/What/When/How gibi sual kelimelerini sual cümlesini başına koyarak değerlendirebiliyoruz. Kim, Nereye, Ne, Ne vakit ve Nasıl gibi sorularla bu kalıpları tamamlayabiliriz.
- What were you expecting? Siz ne umuyordunuz?
- Where were we living? Biz nerede yaşıyorduk?
- When was he beginning? O ne vakit başlıyordu?
- Why were they going? Onlar niçin gidiyorlardı?
- How was he doing? O iyi mi yapıyordu?
- Where were you living before? (Sen daha önceden nerede yaşıyordun?)
- How were you cleaning the house? (Sen evi iyi mi temizliyordun?)
- Who was washing the dishes? (Bulaşıklıkları kim yıkıyordu?)
Past Continuous Tense hangi vakit ekleriyle kullanılır?
Simple Past Tense ile kullanılan Yesterday, last night, last week, last year gibi vakit ifadeleri Past Continuous için birazcık fazla vakit aralığıdır. Bu yüzden o işin yapıldığı tarihi küçülterek daraltarak kullanmalıyız.
O vakit şu şekilde önce Türkçe mantığını bir kavrayalım.
- “Dün” yerine “Dün bu saatlerde”
- “Geçen yaz” yerine “Geçen yaz bu zamanlar”
- “Dün akşam” yerine “Dün akşam 8-9 arası”
- “Geçen gün” yerine “Geçen gün onu gördüğümde” yaparak daha özel bir vakit dilimi kullanmalıyız.
Örnek ingilizce cümlelere bakalım;
I was lying on the beach in Antalya at this time last summer. (Geçen gece bu vakitler Antalya’da kumsal
She was having an exam
- I was riding a bike when I saw him. (Onu gördüğümde, bisiklete biniyordum)
- She was studying English between 3 and 4 yesterday. (Dün 3 ile 4 arası ingilizce çalışıyordu)
- They were sleeping when he came. ( O geldiğinde onlar uyuyorlardı)
- We were having a holiday in Bodrum at this time last year. ( Geçen yıl bu vakitler biz Bodrum’da dinlence yapıyorduk.)
Past geçmiş, Continuous süren olarak bildiğimizde bu zamanın, geçmiş zamanda süren şekilde aklımızda tutabiliriz. Gitmek fiilini bu zamana göre uyarladığımızda gidiyordum anlamına gelir. Hangi yerlerde kullanıldığı hakkında alanları öğrenmeden önce cümle yapılarına hakim olmalıyız.
Şimdi birazcık negatif yapalım.
- He wasn’t working at this time yesterday. (Dün bu vakitlerde çalışmıyordu.)
- I wasn’t shopping when I saw him. ( Onu gördüğümde alış veriş yapmıyordum.)
- You weren’t working on the project when the boss came. ( Patron geldiğinde, proje üstünde çalışmıyordun.)
- We weren’t sleeping at this time last night. ( Dün gece bu vakitlerde uyumuyorduk.)
Şimdi de sual cümlesi hakkında cümleler ve uzun/kısa cevaplarıyla yapalım.
- Was he talking with Ayşe when you saw him?
Yes, he was (talking with her) / No, he wasn’t (talking with her) - Were you having dinner when I called you?
Yes, I was (having dinner) / No, I wasn’t (having dinner)
Zaman ifadelerini isterseniz listeleyelim.
- At this time yesterday (Dün bu vakitlerde)
- At this time last night ( Dün akşam bu vakitlerde)
- At this time last summer/year/month/week ( Geçen yaz, yıl, ay, hafta bu vakitlerde,
- Between 3 and 4 yesterday ( Dün 3 ile 4 arası)
- Between 9 and 10 last night ( Dün gece 9 ile 10 arası)
- From 3 to 4 yesterday ( Dün 3’den 4’e kadar.)
- At the time, At that time, Then bu 3 anlatım “O sırada” anlamına gelir.
Sorry I Couldn’t answer your phone call yesterday I was having a bath at the time/at that time/then. (Özür dilerim dün telefonunuza yanıt veremedim, O sırada duş alıyordum.)
Past Continuous Tense ile When/while kullanımı
Past Continuous Tense daha önce dediğimiz gibi vakit aralığı geniş kelimelerle kullanılmaz. Bu yüzden o geldiği vakit ben şunu yapıyordum, o uyuyorken ben ders çalışıyordum gibi
Interrupted Action in the Past (Geçmişte yarıda doğranan eylemler) olarak adlandırılan bu dilbilgisi yapısında, Past Continuous Tense geçmiş zamanda yarı bırakılan veya tamamlanmayan uzun vakaları anlatmakta kullanılır. Eğer bir eylem yarı kesilip bırakılıyorsa o vakit Simple past kullanılır. Bu birbirine bağlanırken when ve while bağlaçları tercih edilir.
Bu iki bağlaç when ve while, Past Continuous ve Simple Past kullanılırken genelde vakit alan eylem Past Cont., anlık eylem Simple Past olur. Örneklere geçelim.
- When I called him, He was watching TV. ( Onu aradığımda, o TV izliyordu). Burada When li cümle yer de değiştirebilir. He was watching TV when I called him.
“O TV izliyordu” bir problemin yanıtı olabilir veya geçmişteki bir eylemle birleştirilebilir. “Ben onu aradığımda o TV izliyordu” işte aradığımız bir cümle. Tv seyretmek vakit alan yani geçmişte uzun vakit almasına rağmen, telefonla aramak kısa bir eylemdir.
- I was cooking when she came. (O geldiği vakit yiyecek yapıyordum.)
“I was cooking” = “Yemek yapıyordum.” yiyecek yapmak vakit alır. “He came” = “O geldi.” = Gelmek/varmak anlık bir eylemdir.
Şimdi sıralı alıştırmalara beraber bakalım.
- Ali was doing your homework when him mother came home. ( Annesi eve geldiğinde, Ali ödevini yapıyordu)
- It started to rain while I was walking to the park. (Ben parkta yürürken, yağmur yağmaya başladı)
- When he went to the work I was running in the gym. ( O işe gittiğinde, ben spor salonunda koşuyordum.)
- She was sleeping When I read a book (ben kitap okuduğumda o uyuyordu.)
- I was crying When she laughed. (O gülerken, ben ağlıyordum.)
- While Veli was sleeping, his car stole last night. (Veli uyurken dün gece otomobili çalındı.)
- She was riding a bike when she saw him. (Onu gördüğünde bisiklete biniyordu.)
- While I was shopping, I spent too much. ( Alışveriş yaparken oldukça para harcadım.)
- While you are were having dinner, she called me. ( Siz akşam yemeği yerken o beni aradı)
- When I entered the room, they were arguing. (Odaya girdiğimde tartışıyordu.)
- She was setting the table, While they were watching TV. (Onlar TV izlerken, O masayı hazırlıyordu.) Burada iki eylemde vakit alır.
- While we were travelling to İzmir, my car broke down. ( Biz İzmir’e yolculuk ederken, arabam bozuldu.)
- I dropped my purse while I got in the bus. ( Otobüse binerken cüzdanımı düşürdüm.) Burada iki eylemde anlıktır.
Umarım sizler için geniş ve bolca anlatımlı bir malumat olmuştur. Beğenmeyi, öneri etmeyi ve takip etmeyi unutmayınız.