Şempanzeler uzun mesafelerle iletişim oluşturmak için ağaç köklerine vururlar. Bunun sebebi meydana getirilen son bir araştırmaya göre her maymunun kendi ritmi var, böylelikle hangi şempanzenin köklere vurmuş olduğu anlaşılıyor. Uzmanlara göre Şempanzeler kendi toplumsal medyasını kullanıyor. Nasıl mı? Yazımızı okumaya devam edin.
Şempanzeler kendi toplumsal medyasını kullanıyor
İnsanlar, kolektif eylemi ve büyük ölçekli işbirliği için benzersiz kapasitemizi destekleyebilecek yararlı işbirliğine dayalı değişiklik için bir takım fırsat sağlayarak, değişik tercihlere haiz kapsamlı toplumsal bağı sürdürürler. Benzer şekilde, insanoğlu haricinde hayvanlar, çift işbirlikçi alışverişi teşvik eden farklılaşmış toplumsal ilişkileri sürdürür, fakat işbirlikçi kolektif eylemle olan linkleri oldukça azca bilinir. Özellikle akraba olmayan hayvanlarda toplumsal ilişkiler dikkat çekiciydi.
Yapılan incelemelerde adam ve dişi şempanzelerin toplumsal ilişki özelliklerinin, gruplar arası karşılaşmalar biçiminde katılımları üstündeki tesirleri ne bakılıyordu. Gruplar arası karşı karşıya gelme katılımının, daha oldukça sayıda öteki katılımcıyla ve iştirakçilerin anneden akraba ya da toplumsal bağ ortakları olduğunda arttığını bulduk.
Bu etkilerin birbirinden ve muayyen ortaklarla ilişki kurma olasılığından bağımsız olduğunu. Birlikte, akraba ve akraba olmayanlar arasındaki kuvvetli toplumsal ilişkiler, yaşayan en yakın akrabalarımızdan birinde öbek düzeyinde işbirliğini kolaylaştırır, bu da toplumsal bağların kendi türümüzde işbirliğinin evriminin ayrılmaz bir parçası olabileceğini düşündürür.
Doğal ortamlarında yaşayan şempanzeler çevredeki öteki türlere üstünlüklerini ve güçlerini göstermek için yağmur ormanlarındaki ağaçların büyük köklerini vururlar. Aynı zamanda dalları sallar ve bir şeyler fırlatarak feryat atarlar. Tek başlarına yolculuk ederken de elleri ve ayaklarıyla iri ağaç köklerine vururlar. Bu şekilde bir kilometre öteden duyulabilen düşük frekanslı sesler üretirler.
Viyana Üniversitesi’nde Vesta Eleuteri ile çalışan ekip, Batı Uganda’daki Budongo ormanında yaşayan 120 üyelik Waibira şempanze grubunu inceledi. Araştırmacılar 22 adam şempanzenin bulunmuş olduğu gruptaki değişik yaşlarda olan ve değişik statülere haiz sekiz hayvanı daha yakından incelediler. Özellikle de vuruşların akustik yapısı, yani vuruş süresi, sayısı ve vuruşlar arasındaki süreyi ve vuruşlara beraber rol alan çığlıklar üstünde duruldu Ve maymunların değişik stillere haiz olduğu belirleme edildi.
Tristan olarak isimlendirilen bir şempanze örneğin o denli süratli vuruyordu ki ellerini görmek neredeyse imkansızdı. Ayrıca, grubun alfa erkeği olan Ben’in de kendine has bir ritmi vardı. İki aralıksız vuruşu bir aralıktan sonra bir ya da iki vuruş takip ediyordu.
Araştırmacılara göre bu vuruşlar bir tür “Şempanze toplumsal medyası”. Maymunlar hakikaten de yalnız ya da daha ufak gruplar durumunda yol alırken daha oldukça iletişim kuruyor vuruşlarıyla. Anlaşıldığı suretiyle bu yolla diğerlerinin nerede bulunduğunu ve onları seyredip izlemeyeceğini öğreniyorlar.
Araştırma kadrosu de bu vuruşlar vasıtası ile tropikal ormanda aradıkları şempanzeleri buldular. Biz bulabiliyorsak, şempanzelerin de kendi aralarında bunu yapabildikleri net diyor Catherine Hobaiter ( St.Andrews Üniversitesi, Psikoloji Okulu). Bununla beraber kendilerine has ritimle vurmadıkları zamanlar da oluyor.
Mesela öteki gruplardaki üyelere üstünlüklerini göstermek istediklerinde. Bu şekilde daha uzaktaki öteki maymunların, vuruşların kime ait bulunduğunu anlamalarını önlüyorlar. Sonuçta bu daha baskın olan ve onlara meydan okuyabilen biri olabilir diye açıklıyor araştırmacılar.
Bundan sonraki çalışmalarında uzmanlar, komşu ya da daha uzak şempanze topluluklarında da üyelerin kendilerine has stilleri ve kültürel farklılıkların bulunup, bulunmadığını öğrenmek istiyorlar. Acaba öteki hayvanlarda toplumsal medya nasıl? Son araştırmaları yayınlamaya devam edeceğiz. (Kaynak: Chimpanzees Play Their Own Signature Drumbeats to Stay in Touch, Smithsonian Magazine)
Ayrıca Gelgez Bilgi Deposuna Bakınız
- Hayvanlar aleminde toplumsal mesafe kuralı sıklıkla kullanılıyor
Kaynaklar ve Dış Bağlantılar
- Şempanzelerde toplumsal ilişkiler | https://www.nature.com/articles/s41467-020-20709-9