Bilim dünyası geliştikçe, dünya zamanı ile ilgili bilgilerimiz artıyor. Özellikle hayvanların evrimsel gelişimi merak konusu. Bu yazımızda hayvanların evrimi konusunda acaba dedirten bir sonun cevabına bakacağız. 200 milyon senedir değişmeyen timsahların sırrı ne? Duymadığımız Timsahların özellikleri nelerdir? Timsahlar dünyanın en eski sahipleri mi?
Timsahlar 200 milyon senedir iyi mi değişmez? | Timsahların özellikleri
Timsahlar için kullanılan “Yaşayan fosiller” benzetmesi beyhude değil. Günümüzde yaşayan timsahlar ile 200 milyon sene ilkin yaşamış ataları şaşırtıcı derecede birbirine benziyor. Timsahlar bu kadar uzun bir müddet içerisinde niçin bu kadar azca değişti?
Gelişmiş evrimsel modelleme yöntemiyle bu problemin cevabını arayan yeni bir inceleme Nature dergisinde yayınlandı. Fosil kayıtlarına göre timsahlar erken Jura döneminden bu yana, yani aşağı yukarı 200 milyon senedir varlar. Günümüzdeki timsah türleri uzun burunları, kuvvetli kuyrukları, zırhlı derileri ve yürüyüş şekilleriyle, malum en eski akrabaları ile neredeyse aynı görünüme sahip. Araştırmacılar bu durumun öteki hayvanlarda çok daha kısa bir vakit aralığında ortaya çıkmış şaşırtıcı farklılıklar göz önüne alındığında olabildiğince ekstrem bulunduğunu belirtiyor.
Örneğin, kuşların en eski fosilleri timsahlardan milyonlarca sene sonrasına aitken günümüzde sinek kuşlarından deve kuşlarına kadar uzanan ve sıklıkla bariz farklılara haiz 10.000 civarında kuş türü bulunuyor. Timsahların ise yalnızca 25 türü var ve kafatası şekillerindeki birtakım değişimler haricinde hepsi birbirine olabildiğince benzer görünüyor.
Bununla beraber araştırmacılar, günümüzde düşük orandaki çeşitliliğe karşın fosil kayıtlarına göre süratli koşucular, okyanuslarda yaşayanlar, toprak kazıcılar, iki ayaklılar ve otoburlar gibi değişik özelliklerde timsah türlerinin yaşamış bulunduğunu anlatım ediyor.
Yeni araştırmada, timsah fosillerinden elde edilmiş vücut ölçülerini karşılaştırarak evrimsel bir modelleme geliştiren bilim insanları, türler arasındaki evrimsel ilişkileri de göz önüne alarak timsahların evrimine dair bir vakit çizelgesi ortaya çıkardı.
Çalışmanın kararı göre, timsahların bir çok çok yavaş evrimleşirken sınırlı sayıda timsah türü görece süratli evrimleşiyor. Daha süratli değişen timsahların sıklıkla sıcak iklimlerde yaşayan türler olduğu belirtiliyor.
İlginç dizayn modeli: “Kesintili denge”
İdeal bir vaziyet mevcutsa evrim duruyor. Araştırmacılar yavaş evrimleşmenin bir balans haline işaret ettiğini belirtiyor. “Kesintili denge” şeklinde de adlandırılan yavaş evrim, organizmaların kendileri için en uygun bir durumu bulmuş olduğu ve etraf koşulları onları değişime zorlayana kadar bu durumda kalmaları anlamına geliyor. Bu kesintili balans modelinin niçin yalnızca birtakım hayvanlarda görüldüğü sorusunun net bir yanıtı bulunmuyor.
Birkaç etkenin mevcut olabileceğini belirten araştırmacılar, günümüzdeki timsahların vücut sıcaklıklarını denetim edemediklerin ve bu nedenden dolayı iklimdeki değişikliklere bir ihtimal bir memeli ya da bir kuştan daha duyarlı olabileceklerini anlatım ediyor.
Öte yandan, timsahlar çok uzun süre yemek yemeden hayatta kalabiliyor, bu da onları sıkıntılı koşullar karşısında daha dayanıklı hale getiriyor. Timsahların milyonlarca senedir değişmeden kalmasını, değişimi gerektirmeyen bir balans durumuna ulaşmış olmalarıyla açıklayan çalışmada, sıcaklığın mühim bir aktif olabileceği fakat öteki çevresel faktörlerin de rol oynayabileceği belirtiliyor.
Çalışmalarının sonraki adımında vücut boyutlarındaki evrimleşme hızı ile yağış miktarı ya da deniz seviyesi gibi öteki parametreler arasında ilişki olup olmadığını inceleyeceklerini belirten araştırmacılar, timsahların yavaş evrimine dair kafatası biçimi gibi öteki ortak özellikler açısından da çalışmalar yapacaklarını anlatım ediyor.
Ayrıca bakınız
- Katil timsahların anatomisi ve ölümcül özellikleri